Ergenlik anne babalığın en zor olduğu dönemlerden birisidir. Ancak bu dönem sürekli büyümekte olan, yetişkinlikle çocukluk arasında sıkışmış, hormon değişimlerinin olumsuz etkileriyle başa çıkmaya çalışan, gittikçe artan okul sorumluluklarıyla uğraşmak zorunda kalan çocuk için de zordur. Bu yaşlarda ergenler, kim olduklarını anlamaya çalışır ve hatta bunu araştırırlar. Özgürlük arayışı ve büyüdüklerini ispatlama çabası içerisinde, giyimleri, saç kesimleri, dinledikleri müzik gibi konularda aykırı değişimler yaşayabilirler. Onlarla inatlaşmak bu davranışlarını kalıcı hâle getirebilir. Bu dönemin gelip geçici ve her bireyin içinden geçtiği bir dönem olduğu unutulmamalıdır.
Ergenlik çağında çocuğu olan anne babalara şunlar tavsiye edilebilir:
• Asla bağırıp tehdit etmeyin. Çocuğunuzla ağız dalaşına, kavgaya girişmeyin.
• Asla ona vurmaya kalkışmayın.
• Sonradan keşke yapmasaydım diyeceğiniz hiçbir şeyi yapmayın. Bunun için herhangi bir şey yapmadan önce iki kere düşünün.
• Çocuğunuzun büyüdüğünü ve ihtiyaçlarının farklılaşacağını kabul edin. Çocukluk döneminde koyduğunuz kuralları gözden geçirerek gerekirse yeni ve daha esnek düzenlemelere gidin.
• Çocuğunuzla etkili bir iletişim içerisinde olmanız bu dönemde daha da önem kazanmıştır. İletişim konusundaki bilgi ve becerilerinizi geliştirin.
• Bu çağlarda gelişimsel bir gereklilik olarak her genç için arkadaşlık önem kazanır. Bunu anlayış ve olgunlukla kabul edin. “Senin için varsa yoksa arkadaşların.”, “Sen arkadaşlarını ailenden daha çok seviyorsun.”, “Bizi unuttun, git onlarla yaşa.” gibi onları anlamadığınız mesajını veren gereksiz suçlamalarla aranızda uçurumlar oluşturmayın.
• Bu dönemde hormon değişimleri yüzünden, kız olsun erkek olsun, çocuğunuzun en çok merak ettiği konuların başında cinsellik gelmektedir. Bu konuda ona anlayış gösterin ve onu eleştirmeyin. Merak ettiği konuları size sorabilmesine izin verin. Kulaktan dolma yanlış bilgiler edinmesine yol açmayın.
• Ergenlik çağında cinsellikle ilgili sorular ergenin “Ben normal miyim?” sorusuna cevap aramasından kaynaklanır. Ona göstereceğiniz anlayışlı yaklaşım düşüncelerinden dolayı suçluluk duymamasına ve sağlıklı gelişimine yardımcı olacaktır.
• Otoriter bir yaklaşım bu dönemde işinizi daha da zorlaştırmaktan ve çocuğunuzla aranızda uçurumlar oluşturmaktan başka bir işe yaramaz. Bunun yerine kuralları onunla beraber belirlemeye çalışın. Dostça ve demokrat bir yaklaşımı benimseyin ve esnek olmaya çalışın.
Sevdiğiniz bir arkadaşınıza sergilemeyeceğiniz bir tavrı çocuklarınıza da asla sergilemeyin.
Kaynak: Doç. Dr. Azize Nilgün CANEL – Aile Yaşam Becerileri
